Zbigniew Grzech, 85-letni mieszkaniec Wieliczki, zajmuje się tworzeniem szopek od ponad siedmiu dekad. Jego pierwsza praca została zgłoszona do konkursu, gdy miał zaledwie 11 lat, w 1948 roku. Od tego czasu szopkarstwo stało się jego życiową pasją.
Na przestrzeni lat Zbigniew Grzech zdobył liczne nagrody, w tym trzykrotnie pierwsze miejsce, trzy drugie miejsca i pięć trzecich miejsc. W 2020 roku jego średnia szopka została nagrodzona trzecią nagrodą podczas 78. Konkursu Szopek Krakowskich.
Za swoje osiągnięcia artystyczne i wkład w popularyzację tradycji Zbigniew Grzech otrzymał odznaczenie „Zasłużony dla Kultury Polskiej” przyznane przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Historia szopkarstwa krakowskiego
Korzenie krakowskich szopek sięgają XIV wieku, kiedy w kościołach organizowano jasełka. Figurki z tego okresu, przechowywane w kościele św. Andrzeja w Krakowie, są jednymi z najstarszych w Polsce.
Do końca XIX wieku szopki tworzyli głównie murarze z przedmieść Krakowa. W okresie świąt wędrowali z nimi po domach, składając życzenia i śpiewając kolędy.
Tradycja konkursu na najpiękniejszą szopkę narodziła się w 1937 roku, kiedy to w Krakowie zgłosiło się 86 uczestników. Po wojennej przerwie konkurs wznowiono w 1945 roku i od tamtej pory odbywa się co roku.
Czym wyróżnia się krakowska szopka?
Krakowska szopka różni się od tradycyjnych stajenek betlejemskich. Jej konstrukcja musi nawiązywać do architektury Krakowa, np. do bazyliki Mariackiej czy katedry na Wawelu.
Oprócz Świętej Rodziny w krakowskich szopkach często pojawiają się Lajkonik, Smok Wawelski, hejnalista czy krakowiacy.
Wystawa szopek w Wieliczce – atrakcja dla każdego
Szopka Zbigniewa Grzecha znajduje się na Trakcie Solnym w Wieliczce. To miejsce chętnie odwiedzane zarówno przez mieszkańców, jak i turystów.
Szopkarstwo to nie tylko sztuka, ale także ważny element tożsamości kulturowej Wieliczki i Krakowa, przyciągający ludzi z całego świata.
Krakowska szopka na liście UNESCO
W 2018 roku tradycja szopkarstwa krakowskiego została wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO.
Wpis na listę UNESCO podkreśla wyjątkowość tej tradycji i jej znaczenie dla zachowania dziedzictwa narodowego.
Dlaczego warto odwiedzić Wieliczkę w okresie świątecznym?
Wieliczka w świątecznej odsłonie to magiczne miejsce. Dzięki pięknym szopkom, tradycyjnym dekoracjom i wyjątkowej atmosferze, każdy może poczuć ducha Bożego Narodzenia.